De uitkomsten van de onderzoeken waren voor ons een bevestiging van het belang van het vak drogist. De consument ziet de drogist echt als ‘een vakman/vakvrouw’, en meer huisartsen dan van tevoren gedacht zien echt een rol voor de drogist in de zorgkolom. En de drogist zelf? Die vindt zijn vak mooi, en wil de kennis die hij heeft delen. Laten we niet vergeten dat de drogist in Europa een bijzondere positie inneemt, die wordt gekenmerkt door een perfecte balans van enerzijds grote beschikbaarheid en betaalbaarheid, en anderzijds kwaliteit en advies. Dat is uniek!
Register
Maar het onderzoek heeft ook een duidelijke lacune aan het licht gebracht. Huisartsen weten nauwelijks welke opleiding drogisten volgen en dat zij een wettelijk verplicht examen moeten afleggen dat gaat over hoe te adviseren over het juist en goed gebruik van zelfzorggeneesmiddelen. Dat blijkt een belangrijke drempel voor huisartsen om naar drogisten door te verwijzen.
De zichtbaarheid van de drogist moet beter! Een openbaar beroepenregister zal kunnen zorgen voor een betere zichtbaarheid van het vakmanschap van de drogist. Hierin kunnen drogisten die hun zaakjes op orde hebben zich onderscheiden. Pharmacon ondersteunt de ontwikkeling van een openbaar beroepenregister. Hier zal in 2020 gevolg aan worden gegeven.
Pharmacon kan en zal er hard aan blijven werken om de kwaliteit van het vak drogist te waarborgen. Het is goed om te vermelden dat het ministerie van Volksgezondheid , Welzijn en Sport de aanwijzing van Pharmacon als exameninstantie voor de vakdiploma’s drogist en assistent- drogist weer met vijf jaar heeft verlengd.
Dit overigens op voorwaarde dat Pharmacon positief zou worden getoetst aan de kwaliteitscriteria voor de inhoud van de examens en het afnemen van examens. Ook die toetsing heeft Pharmacon in 2019 succesvol doorlopen.
Hierdoor heeft het Pharmacon-diploma meerwaarde: van een (assistent) drogist met een Pharmacon diploma kun je zonder meer uitgaan dat deze de nodige kennis bezit en een goed advies kan geven over UAD – zelfzorggeneesmiddelen. Zij zijn in staat om verantwoorde zorg bij de verkoop van de zelfzorggeneesmiddelen te geven zoals is vereist in de Geneesmiddelenwet en de uitwerking door de branche in de Nederlandse Drogistennorm.
Uniek en onder druk
Nederland heeft een redelijk uniek systeem voor de verkoop van (zelfzorg)geneesmiddelen, dat goed werkt en de gemiddelde kosten voor geneesmiddelen lager houdt dan elders in Europa. Maar dit unieke systeem staat onder druk door een recente uitspraak van de rechter in de rechtszaak die het Centraal Bureau Drogisterij heeft aangespannen tegen de Inspectie voor Gezondheidzorg en Jeugd met als doel handhaving af te dwingen bij de Albert Heijn inzake de “Drogist op afstand”.
De rechter oordeelde net als de inspectie dat een tablet met verbinding naar een assistent drogist op het hoofdkantoor voldoet aan de invulling van verantwoorde zorg. De kassacheck is een goed instrument maar niet noodzakelijk, en ook hoeft de inspectie niet te controleren of er daadwerkelijk voor 32 uur fysiek een drogist aanwezig is in het filiaal en of de voorlichting die door de drogist op afstand wordt gegeven voldoende is.
Deze invalshoek staat haaks op het beleidskader en de eindtermen die VWS heeft opgesteld voor exameninstanties die mogen examineren voor de vakdiploma’s van drogist en assistent drogist. Pharmacon toetst conform deze kaders en daarin wordt van ons verwacht dat wij (onder meer) bij examenkandidaten aftoetsen of zij:
* oog hebben voor risicogroepen van consumenten van UAD geneesmiddelen, bijvoorbeeld mensen die de Nederlandse taal niet machtig zijn of ouderen;
* tijdens het verkoopgesprek verifieert of de klant behoefte heeft aan advies;
* inspeelt op non verbaal gedrag.
De drogist heeft als doel het bevorderen van juist en gepast gebruik van de zelfzorggeneesmiddelen met de afleverstatus UAD. Pharmacon vindt dat hierbij persoonlijk contact met de klant noodzakelijk is.
Sinds de invoering van nieuwe geneesmiddelenwet hebben de drogisten (en de branche) zelf een goede invulling gegeven aan het geven van verantwoorde zorg bij de ter hand stelling van UAD geneesmiddelen. Dat deze invulling goed werkt blijkt ook uit de onderzoeken die Pharmacon heeft laten doen. Jaarlijks worden er ± 64 miljoen gezondheidsadviezen gegeven aan consumenten door drogisten. En deze adviezen worden hoog gewaardeerd door consumenten. Een actieve invulling van verantwoorde zorg is hiervoor een minimale invulling.
Het strookt niet dat de overheid vereist dat (assistent) drogisten bewezen goede kennis bezitten en een diploma halen, maar hoe en of ze deze kennis toepassen, niet zo belangrijk is.
Pharmacon toetst al meer dan 75 jaar of de assistent drogisten en drogisten voldoende kennis hebben om consumenten goed voor te lichten en adequaat te begeleiden bij de ter hand stelling van UAD geneesmiddelen. Hierbij is een actieve opstelling van de (assistent) drogist uitgangspunt. Zo zullen wij dat ook in 2020 blijven doen. Het veilig gebruik van de UAD geneesmiddelen door de consument staat immers voorop.
Wij wensen u een bijzonder 2020 toe,
Jalmar Wesselink, voorzitter Pharmacon
Elise Weber
Gijs Metz
