“Op 9 maart was het ineens serieus: de anderhalve-metereconomie deed haar intrede en handen schudden was taboe”, vertelt algemeen secretaris Nicole Hoetjes. “Op 13 maart hebben we de eerste regelingen van het kabinet gecommuniceerd met de achterban en stelde de detailhandel een deur- en betalingsbeleid in. Vanaf 16 maart werd ook nagedacht hoe de medewerkers voldoende te beschermen en deden de kuchschermen en de vloerstickers hun intrede. Bij de KNDB kwamen vooral veel telefoontjes binnen met vragen over de noodmaatregelen van het kabinet en heel praktische vragen rondom inroostering van personeel. Soms voel ik me bijna een maatschappelijk werker, een luisterend oor, sommige ondernemers zoeken een soort van bevestiging voor hun eigen beleid. En daar zijn we ook voor. Vooral veel kennis delen via onze site en nieuwsbrieven.”
“Het was voor iedereen alle hens aan dek, en de klanten kwamen echt niet meer binnen voor een geurtje”, vult Turksma aan. “We waren ons goed bewust van de risico’s. De maatregelen die we hebben genomen, zoals social distancing, mandjes ontsmetten, kuchschermen plaatsen, handen wassen, mandje erin-mandje eruit, contactloos betalen: ik vind dat onze medewerkers dat goed hebben opgepakt. Het imago van de drogist was al goed maar heeft duidelijk een nieuwe boost gekregen, dat hebben we met name aan hen te danken.”
Ondersteunen
De crisis heeft ook duidelijk gemaakt hoe onmisbaar de drogist is, zegt Turksma: “We beseften al vroeg dat we ons hiermee konden profileren als zelfzorgspecialist. Met name de tweede helft van maart was het druk in onze winkels. Inmiddels werd – ook vanuit deskundigen – steeds meer benadrukt dat gezondheid en fitheid een belangrijke rol speelt bij dit coronavirus. Daar kan de drogist met al zijn kennis natuurlijk wel een rol in vervullen.”
In hoeverre kunnen jullie ondernemers ondersteunen in hun adviesrol?
“Dat is moeilijk, omdat de medische kennis omtrent het coronavirus zo beperkt is”, zegt Hoetjes. “Er is (nog) geen diagnostiek voor Covid-19 waar zelfzorg in voorkomt. Maar bovenal is de KNDB een echte werkgeversorganisatie. Vanzelfsprekend hebben wij wel direct de RIVM-richtlijnen gecommuniceerd evenals de preventieve maatregelen die de drogisterijbranche heeft opgesteld.”
Interpreteren
“Een belangrijke rol voor ons is het goed interpreteren en doorgeven van de maatregelen en richtlijnen van de overheid aan ondernemers”, zegt Hoetjes. “We proberen die initiatieven inzichtelijk te maken, zodat onze leden weten wat dat voor hen betekent. Denk aan de maatregelen met betrekking tot werktijdverkorting, binnen twee weken alweer omgezet in de tijdelijke Noodmaatregel overbrugging voor werkbehoud (NOW), borgstelling mkb-krediet, uitstel van belastingen en later weer maatregelen met betrekking tot huur.”
“Natuurlijk gaat dat niet van een leien dakje”, aldus Turksma. “Veel van de maatregelen van de overheid zijn in sneltreinvaart tot stand gekomen: ze zijn heel macro, er zit geen finesse in. En dus loop je tegen dingen aan. Zo zijn er veel ondernemers die hun drogisterij hebben uitgebreid met een salon. De salon moest dicht, maar maakt veelal onderdeel uit van de rechtsvorm van de drogisterij. Bij zo’n gecombineerd bedrijf geldt 20% omzetverlies over het gehele concern.”
Kunst- en vliegwerk
“We hebben ook geconstateerd dat drogisterijen geen gebruik meer kunnen maken van de maatregel Tegemoetkoming Schade Covid-19 (TOGS)”, zegt Hoetjes. “Vermoedelijk omdat de drogisterijbranche als vitale branche is aangemerkt. Hierover hebben we wel aan de bel getrokken bij het ministerie. Op 29 april is een verruiming van de TOGS-maatregel bekend gemaakt. Ondernemers kunnen vanaf die datum ook op basis van hun in de KvK-geregistreerde nevenactiviteit aanspraak maken op de TOGS-regeling. Het gaat hier om een belastingvrije gift van € 4.000. Wellicht dat dit enige soelaas biedt.”
“Wat opvalt in de winkelstraat is dat het grootwinkelbedrijf heel snel besloot de deuren te sluiten; de regelingen van het kabinet gaan immers uit van omzetverlies, als je sluit is dat evident”, zegt Turksma, “terwijl het mkb met kunst- en vliegwerk de winkels draaiende houdt. Recent is bekend geworden dat er een verruiming van de concernbepaling voor de NOW-maatregel komt, zodat ook dochterbedrijven binnen één concern in aanmerking kunnen komen voor de regeling. Maar eenmanszaken en VOF’s vallen daar niet onder. Dus drogisterijen met een salon draaiend onder de rechtsvorm eenmanszaak of VOF, vissen ook hier achter het net. Dat is heel zuur.”
Omzet
Als we naar de omzetontwikkeling kijken: de consument heeft massaal producten als handgel en wc-papier ingeslagen, en de drogist heeft daar de afgelopen weken goede zaken mee gedaan. Maar wat betekent het voor de toekomst?
“Vergeet niet dat de consument wel binnenkwam om coronagerelateerde producten te kopen, maar anderzijds is de verkoop van luxe sterk teruggelopen”, zegt Turksma. “We zien ook dat de verkoop van zonnebrandmiddelen tegenvalt. En ik verwacht ook dat de geneesmiddelenomzet zal teruglopen omdat de consument daar nu voldoende van in huis heeft. Een andere verschuiving die we zien is dat meer – en andere – consumenten online hun aankopen doen, dit gedrag zal lastig, zo niet onmogelijk zijn terug te buigen.”
Betekent dat dat de drogist op de langere termijn géén omzetplus zal zien?
“Ik weet het niet, ik kan het slecht inschatten”, zegt Turksma. “De omzet is op dit moment sterk afhankelijk waar de drogisterij gesitueerd is; stationswinkels en winkels in stadscentra en in toeristische gebieden hebben het nu erg zwaar. Evenals drogisterij/parfumerie zaken die een grote focus hebben op het luxe segment. Het ligt er helemaal aan hoe snel de markt zich straks weer gaat herpakken. Als ’t nog lang duurt, zullen we wel een klap krijgen.”
