Het gaat natuurlijk al jaren niet goed met DA. De club is afgezakt van circa 800 leden rond het millennium) naar (de laatste telling:) 266. En intussen zoeken velen een nieuw thuis bij andere groothandels en retailhuizen.
De grote ruzie die dit jaar werd uitgevochten tussen organisatie en ondernemers over de invoering van Fris, Gezond en Mooi was klaarblijkelijk de druppel. In de uitspraak die de rechter in het geding tussen beiden deed, staat vermeld: ”DA stel (…) dat het water haar aan de lippen staat en dat er nu wat moet gebeuren. De DA-formule zoals die op dit moment wordt gehanteerd heeft onvoldoende appeal voor veel DA-ondernemers. DA moet daarom de gelegenheid krijgen om de DA-formule toekomstbestendiger te maken.” Dat valt kort te lezen als: als we Fris, Gezond en Mooi niet uitrollen, is ’t gedaan met DA. De rechter gaf DA Retailgroep gelijk.
Maar ook toen gingen onvoldoende ondernemers pal achter Fris, Gezond en Mooi staan. Henk Castelijns zei tegen NOS: ”Veel van onze franchise-klanten hebben het contract met ons niet verlengd en zijn naar een andere partijen gestapt. Daarnaast zijn er nogal wat ondernemers die zelf ook in financiële moeilijkheden zitten en dus hun facturen niet meer kunnen betalen.”
Zo eenvoudig is het natuurlijk niet: die franchisers die het contract niet hebben verlengd, deden dat meestal uit onvrede. DA wordt door veel partijen die wij spraken in de branche gezien als een op zich levensvatbare maar wat ouderwetse formule met zowel goede als minder goede ondernemers, maar met een te groot en log hoofdkantoor. Ook wordt de aansluiting met internetverkopen node gemist. Dat DA moest veranderen, dat was iedereen wel duidelijk, maar de richting waarin, daarover verschilden de meningen. En voor een aantal was Fris, Gezond en Mooi niet de juiste aanpak.
GEEN COMMENTAAR
Er gaat een aantal beweringen rond die we hier niet herhalen omdat we er geen duidelijke bron voor hebben. Wel melden we dat we uit goedingelichte bron vernamen dat de financierder van DA Retailgroep de invoering van Fris, Gezond en Mooi als voorwaarde had gesteld voor verdere ondersteuning, en dat het uitblijven daarvan leidde tot de huidige surseance. Dit hebben we echter niet bevestigd of ontkend gekregen, Henk Castelijns was niet voor commentaar bereikbaar.
Opvallend is overigens dat NRC de schuld aan AS Watson geeft. ”De drogisterijbranche staat al jaren zwaar onder druk”, schrijft de krant op 23 december. ”Drogisterijen stunten voortdurend met prijzen (…). Aanstichter is Kruidvat, marktleider binnen de branche (896 winkels). De rest kan niet anders dan meegaan in prijsverlagingen.” Overigens doet Z24 dat ook, en citeert daarbij… Robert van Twuijver. Navraag bij AS Watson of men het eens is met die visie, levert als antwoord op: ”Al 40 jaar brengen wij de consument aantrekkelijke aanbiedingen tegen lage prijzen. Dat is het concept waar de formule op is gebaseerd.” Dus: lage prijzen zijn niet van vandaag maar van alle tijden bij Kruidvat. En geen verwijzing naar Action en Op=Op als prijsstuntende concurrenten van de club uit Renswoude.
GEVOLGEN VOOR DE ZELFSTANDIGEN
We schrijven het hier nog meer eens over voor alle duidelijkheid: het is nadrukkelijk niet zo dat alle zelfstandigen nu failliet zijn of dat dreigen te worden. Al wordt die suggestie wel in de pers gewekt. Sommige ondernemers krijgen klanten over de vloer die het jammer vinden dat hun winkel gaat verdwijnen, terwijl daar geen sprake van is. Overigens zijn er ook ondernemers die nauwelijks iets merken bij hun klanten. Maar voor de leek is er natuurlijk geen verschil tussen de organisatie DA en de winkels.
Intussen heeft de surseance wel duidelijke gevolgen. Zo heeft de rechter een afkoelingsperiode aangekondigd. En dat betekent dat leveranciers de goederen die al aan DA Retailgroep uitgeleverd maar nog niet betaald zijn, niet terug mogen eisen. Mooi, zou je denken, maar wij hebben begrepen dat de bewindvoerder heeft gedecreteerd dat deze bij DA aanwezige goederen niet uitgeleverd mogen worden aan de winkeliers. In een nagekomen nieuwsbrief van het dagelijks bestuur van de coöperatieve Drogisten Associatie staat hierover: ”De na 23-12-2015 uur geplaatste orders (levering maandag 28-12-2015) kunnen nog niet uitgeleverd worden. Dit betekent dat u helaas genoodzaakt bent om u bestellingen voorlopig bij een andere groothandel te plaatsen.” Naar wij uit meerdere bronnen vernemen heeft de bewindvoerder ook een stop op de foldering verordonneerd. Als dit aanhoudt, zullen de drogisten hier zeker ook de gevolgen van merken, ook al vallen zij niet onder de surseance.
Groter probleem is dat de drogisten met uitstaande rekeningen aan DA intussen die rekening wel gepresenteerd gekregen zullen hebben. En dat kan voor een aantal onder hen ernstige tot zeer ernstige gevolgen hebben.
De naam DA hoeft met enig faillissement niet te verdwijnen, omdat deze niet eigendom is van de organisatie zelf. Maar dan is het wel praktisch als er een groothandel opstaan om al die drogisten te beleveren, of die als koper de formule-organisatie gaat vormen. René Salimans zegt hierover tegen retailnieuws: ”DA als merknaam is nog steeds goud waard, iedereen kent die naam. Er zijn voldoende winkels met de potentie om te overleven.”
Intussen heeft Henk Castelijns een doorstart aangekondigd.