Kijk naar het succes van Gezond & Wel en Holland & Barrett, dat zeker deels te verklaren is door hun nadruk op gezondheid. Kijk ook naar de opkomst van gezondheidswinkels en de ontwikkeling van drogisterijen die zich gezondheids- of zelfzorgdrogist noemen (ook Care by D.I.O. hoort daarbij). En het CBD is er een sterk voorstander en -vechter van dat de branche zich ontwikkelt tot een specialist op het gebied van nulde-lijnszorg.
Het zijn tekenen dat de drogist zich steeds meer focust op specialisatie, omdat hij zich daarmee kan onderscheiden met bijzonder assortiment en meer kennis en service. Op zich niks mis mee, maar als ik even naar het terrein van de definities stap, dan is hier eigenlijk iets vreemd aan de hand.
Erosie
De traditionele core business van de drogist is de trits gezondheid, schoonheid en hygiëne, sinds een jaar of tien aangevuld met wellness. En laten we er even van uitgaan dat dit beeld bij de consument nog steeds bestaat. Dat beeld is binnen de branche echter aan erosie onderhevig.
Want daar werden (en worden) Kruidvat en Trekpleister door de zelfstandigen niet als échte drogisten gezien. Vroeger kwam veel de term ‘branchevreemd’ op om aan te geven dat deze ketens wel heel veel verkocht wat niet traditioneel in de drogisterijen thuishoort.
Inmiddels zoeken juist ook de zelfstandigen onderscheidingsvermogen in dit soort branchevreemd materiaal. Misschien wel geen CD’s, wokpannen en printers, maar wel sjaaltjes, schoentjes en andere impulsproducten. Aan de andere kant wensen Gezond & Wel en Holland & Barrett zichzelf vanwege hun assortiment geen drogist te noemen, en het valt te beargumenteren dat zij daarin gelijk hebben.
Verouderd
Maar het gaat mij hierom: als je aan consumenten op straat vraagt bij welke drogist ze hun inkopen doen, zullen velen toch antwoorden: Kruidvat. Met andere woorden: de zelfstandigen kunnen nog zo hard roepen dat Kruidvat geen échte drogist is, de consument ziet dat toch anders.
Maar het wordt nog een graadje erger. Want als de zelfstandige zich gaat specialiseren, is juist HIJ het die zich verwijdert van de traditionele definitie van een drogist. Want bij hem komen hoogstwaarschijnlijk de zorgproducten bovenaan te staan en speelt het reguliere assortiment van schoonheid en hygiëne, waarmee hij zich nu eenmaal minder kan onderscheiden, steeds meer tweede viool.
Het is de vraag hoe de consument daarop reageert. Gaat de term drogist ook voor hem veranderen of gaat hij de zelfstandigen straks meer zien als een wat vage groep winkeliers die ergens op het gebied van gezondheid en zelfzorg naast ‘echte drogisterijen’ (wat dan Kruidvat et al zijn) een retailplekje hebben gevonden – ik noem even de extremen.
Er is een gerede kans dat de term drogist binnenkort verouderd raakt, als hij geen nieuwe invulling krijgt die recht doet aan de retailers die zich met die term tooien. Of er ontstaat een nieuw retailbeeld. Maar dan zonder de term drogist.
Wat is de verleden tijd van drogisten? Drogistte. En daarna komt: gedrogist. Zorgwekkend.